Als sr. Beleidsadviseur mobiliteit bij de gemeente Nijmegen houdt Jos Spriel zich voornamelijk bezig met de fietsers in de stad. Hij ziet het liefst al het grijze asfalt in rood asfalt veranderen en wil dat mensen de achterdeur nemen in plaats van de voordeur.
Wat die deuren met fietsen te maken hebben, vertelt hij hier.
De fiets is een belangrijke modaliteit in Nijmegen, meer dan in andere middelgrote gemeenten. Jos houdt zich vooral bezig met de infrastructurele kant. In augustus vervult hij deze functie twee jaar.
“De gemeente investeert al heel lang in een goede fietsinfrastructuur. Ik ben trots op wat er al ligt. Neem bijvoorbeeld de Snelbinder of het RijnWaalpad, een snelfietsroute tussen Arnhem en Nijmegen die heeft gezorgd voor een toename van ruim veertig procent in het fietsgebruik op die route.
Het is een route die niet alleen inwoners van die twee steden bedient, maar vooral ook de bewoners van de tussenliggende gemeenten.
Vijf gemeenten hebben nu bestuurlijk hun handtekening gezet onder een nieuwe snelfietsroute aan de andere kant van de A325 omdat daar, mede gelet op de bestaande en nieuwe woningbouwopgaves, heel veel potentie ligt. Ik ben ervan overtuigd dat deze nieuwe route ook veel nieuwe fietsers zal trekken.”
Visie op vierwieldenken
“Ik wil bereiken dat mensen ‘s ochtends na het ontbijt niet door de voordeur naar buiten lopen en de auto pakken, maar dat ze de achterdeur nemen en met de fiets op pad gaan.
En ik zou graag zien dat al het grijze rood kleurt en het rode grijs. En dan bedoel ik de kleur van het asfalt in de binnenstedelijke ruimte. Kortom, meer ruimte voor de fietser. Het vierwieldenken zit nog steeds tussen de oren van mensen. Veel verkeerskundige en infrastructurele besluiten worden nog altijd genomen met de automobilist als belangrijkste doelgroep. Daar hoop ik verandering in te brengen.
Al zal dat niet van de één op de andere dag gaan. Ik vergelijk het wel eens met de sigaretten die vroeger tussen de pinda’s en toastjes op tafel stonden met een verjaardag. Dat is tegenwoordig onvoorstelbaar, nu staat er niet eens meer een asbak op tafel.
Zo zal het met autogebruik ook moeten gaan. Hoe mooi zou het zijn als we elkaar in de toekomst aanspreken op autobezit ‘Wat? Heb jij nog twee auto’s?’
Zaken als het Nationaal Toekomstbeeld Fiets laten zien dat er vanuit de overheid over nagedacht wordt. De fiets wordt als oplossing ingezet voor nationale opgaven op het gebied van gezondheid en klimaat, maar ook woningbouw en verstedelijking. Met die laatste twee hebben we ook in Nijmegen te maken.”
Nijmeegse uitdagingen
Dat Nijmegen veel geïnvesteerd heeft in fietsen is heel positief, maar daar komen ook ‘groeipijnen’ bij kijken. Jos somt de uitdagingen op waar de gemeente nu voor staat:
- Mede doordat het bestaande netwerk zo goed is, hebben we te maken met een grote toename van fietsers. Op sommige punten is de huidige infrastructuur niet voldoende. Zo ervaren we parkeerproblematiek in de binnenstad. Al die fietsen moeten ergens geparkeerd worden. Momenteel doen we onderzoek naar de mogelijkheden om dit aan te pakken.
Nijmegen staat in de top 10 van fietssteden in Nederland. Gelukkig kunnen we leren van de aanpak van grotere steden. Zo kijken we naar Utrecht, Amsterdam, Rotterdam en Den Haag, de grootste fietssteden van Nederland. - We kennen tegenwoordig een grote diversiteit aan fietsen. Van elektrische fiets tot speed pedelec en bakfiets. Net als zoveel gemeenten kijken we nu naar de plek op de weg van de verschillende soorten fietsers, naar de indeling van het wegennet.
- Misschien komt er meer ruimte voor fietsers bij de invoering van GOW30. De aanpassing van de maximumsnelheid binnen de bebouwde kom maakt ook dat bepaalde fietsers mogelijk op de rijbaan terecht kunnen. Ik zie hier een mogelijkheid om het grijze asfalt in rood te veranderen.
- De woningbouw binnen de gemeentegrenzen moet versneld worden. We moeten vele duizenden nieuwe woningen gaan realiseren. Nabij het centrum kunnen we never nooit de autoparkeeropgave realiseren. Er is gewoon geen ruimte om alle auto’s een plek te geven, laat staan dat de infrastructuur hier toereikend voor is.
Er moeten dus versnelde fiets-, ov- en voetgangersopgaven komen, nieuwe fietsinfrastructuur is eenvoudiger te realiseren dan een autoweg. Met die nieuwe woningen komen er ook nieuwe fietsers bij. En willen we het fietsnetwerk in Nijmegen en omstreken wezenlijk verbeteren, dan hebben we daarvoor ook de Groene Metropoolregio, provincie Gelderland en hopelijk ook het Rijk bij nodig.
Samenwerking
“Of ik mijn visie tot uitvoer kan brengen in Nijmegen gaan we zien. Gelukkig is de relatie met de Nijmeegse fietsersbond heel goed. Dit is één van de actiefste en grootste fietsersbonden van het land. Gemeenten en lokale fietsersbonden gaan niet overal even gemakkelijk samen. Maar ik kan met de lokale afdeling van Nijmegen open en eerlijk communiceren over wensen en mogelijkheden. Daar ben ik trots op.
Bij een gemeente ben je natuurlijk ook afhankelijk van de politiek. Maar ik denk dat dat wel gaat lukken. Nederland is een fietsland, willen we dat zo houden, dan moeten we meer investeren in de fiets. Samen moeten we dit realiseren”