Het is een rare tijd voor het openbaar vervoer in Nederland. Er is veel werk, voor weinig reizigers. Er wordt veel gevraagd van ov-bedrijven in een tijd waarin deze manier van vervoer niet gestimuleerd wordt. Dat er nog genoeg werk is, weet Peter Tigchelaar als geen ander.
Peter werkt ruim 20 jaar voor GVB, het openbaar vervoerbedrijf van Amsterdam. “Net door de proeftijd heen.” zo noemt hij het zelf. “Ik heb me nog geen dag verveeld sinds ik hier werk. Er speelt veel, er wordt ook veel van ons gevraagd. Zelf woon ik in Amsterdam, dus ik zie dagelijks waar we het voor doen.”
Het gaat om de details in openbaar vervoer
“Het blijft interessant om te zien dat een stad als Amsterdam functioneert dankzij het ov. Wij zijn erg belangrijk voor de stad. Het werk dat we doen is complex, ik geniet van die puzzel. Als er iets anders moet, dan heb je met veel verschillende partijen te maken die allemaal zo goed mogelijk gehoord moeten worden.
En bij iets complex zoals het openbaar vervoer gaat het om de details. De details bepalen of je mag en kan rijden of niet.”
Er is altijd werk bij GVB
“Het openbaar vervoer is een complexe machine. Er zijn veel radertjes die in elkaar haken om de boel draaiende te houden. Begin vorig jaar werden we wel op de proef gesteld. De eerste maanden wisten we namelijk niet hoe we de reizigers moesten vervoeren. Het waren er teveel. Een paar weken later hadden we geen reizigers meer. Heel bizar. En nog steeds gaat het qua reizigersaantallen erg slecht. Het is nu voor veel mensen niet mogelijk of niet wenselijk om met het openbaar vervoer te reizen.
Gelukkig is er altijd werk bij GVB. De infrastructuur heeft altijd aandacht nodig. Zo was er een tijd geleden groot in het nieuws dat de komende 20 jaar het onderhoud aan bruggen en kademuren met een factor 20 opgeschroefd moest worden. Veel bruggen in de stad hebben een heel slechte houten fundering. En je kunt je voorstellen dat geen onderhoud plegen op den duur vraagt om problemen.
Om een dergelijk project in goede banen te leiden werken we waar mogelijk samen met externe partijen. Via Mobypeople kon ik bouwen op de expertises van Steven en Henk van inno-V.”
140.000 reizigers per dag omleiden
Steven van Luyn werkte acht jaar lang samen met Peter aan diverse metroprojecten voor GVB. Een recent project waar Steven aan werkte is de buitendienststelling “Amstelstroomlaan en stijgpunt Amstel”. Een complex project waarvan de voorbereiding ruim 2,5 jaar duurde.
Achter station Amstel lopen een trein- en metrospoor naast elkaar. Voor de nieuwe wijk Amstelkwartier was een onderdoorgang nodig. De grootste uitdaging was om zowel metro en trein tegelijk twee weken lang stop te zetten en de reizigers op een andere manier naar hun eindbestemming te brengen. “Heel complex, maar erg goed georganiseerd door Steven.” zegt Peter.
Steven over het project: ”Er waren veel mensen bij betrokken. Prorail, GVB, NS en gemeente Amsterdam om er een paar te noemen. Alleen dat al maakt het complex. Daarnaast hadden we te maken met een heel druk traject. We hebben allerlei voorzieningen getroffen om 140.000 reizigers per dag langs de bouwput te vervoeren. Dat dit gelukt is, is te danken aan de goede samenwerking tussen alle partijen”
Over bruggen en kademuren
Peter: “En dan hadden we ook nog het programma ‘Bruggen en kademuren’ waar Henk Nanninga zich via de bemiddeling van Mobypeople in vast kon bijten. Want wat zou het voor het openbaar vervoer betekenen als bruggen en kademuren tijdelijk afgesloten zouden worden voor onderhoud of voor vervanging? Henk schreef een adviesrapport, dat ervoor zorgde dat de belangen van GVB in het programma goed naar voren kwamen.”
Henk over het project: “Dit was een boeiend samenspel met de gemeente Amsterdam. Het programmabureau van de gemeente zag in eerste instantie vooral een bruggenproject, terwijl GVB vond dat de focus moest liggen op bereikbaarheid en daarmee op samenhang. Tijdens het onderhoud en het vervangen van de bruggen moet er namelijk zo min mogelijk hinder zijn voor bus en tram. En dan moet je na gaan denken over welke bruggen en welke routes essentieel zijn. Hoe je het vervoer door kan laten lopen met bruggen die zogezegd “niet op instorten staan”. En hoe je het vervangen of herstellen van bruggen gecoördineerd kan aanpakken.
De complexiteit zat hem voornamelijk in de hoeveelheid belangen die er speelden. Er waren meer dan honderd belangengroeperingen die hun stem lieten horen. Soms heel lokaal, zoals winkelstraten of hotels. En soms landelijk, zoals Horeca Nederland of de transportsector. Hoe ga je luisteren naar al die stemmen? En kun je wel naar iedereen luisteren?
GVB had een cruciale rol in dit programma. Want als de (bussen en) trams niet kunnen rijden, hoe krijg je dan winkelend publiek in de binnenstad? Of op de terrassen, in de RAI, in hotels, in kantoren, in musea of in het Concertgebouw? De plannen zijn overigens vóór corona geschreven, we hielden rekening met meer reizigers dan er uiteindelijk waren. Uiteindelijk heeft corona wel geholpen om allerlei onderhoudswerkzaamheden te versnellen. Uiteindelijk was er minder overlast dan verwacht, omdat er minder reizigers waren en omdat er minder trams reden. Maar aan de andere kant: omdat veel mensen de hele dag thuis waren, was er voor omwonenden meer overlast dan er anders geweest zou zijn, als mensen overdag op hun werk waren geweest.“
GVB, Inno-V en Mobypeople
Steven en Henk zijn sinds begin dit jaar niet meer werkzaam bij GVB. Door corona moest GVB bezuinigen en is inhuur niet meer mogelijk. Peter werkte zo’n acht jaar samen met Steven en een paar jaar later door toenemende werkzaamheden kwam Henk bij het team.
Enkele jaren geleden heeft GVB de verkeerskundige ondersteuning opnieuw aanbesteed. Dankzij de samenwerking met Mobypeople won inno-V de aanbesteding en konden de heren blijven werken bij hun opdrachtgever.
“Heel fijn.” volgens Peter. “Je kunt veel op papier zetten, maar ervaring kun je niet overdragen.”