Podcast Het hoe en waarom achter betaald parkeren

Waarom moet je betalen voor parkeren? Wat gebeurt er met parkeergeld? Waarom zit er zoveel verschil in parkeertarieven en moeten we in de toekomst nog wel betaald parkeren?

Maarten van Loenen en Robin Maatjes zochten naar de antwoorden op deze vragen.

Luister ook de podcastaflevering voor een uitgebreid gesprek over dit onderwerp:

Abonneer je op onze podcast via Anchor | Google Podcasts | Spotify

Waarom moet je betalen voor parkeren?

Is het eigenlijk niet vreemd dat je geld moet betalen om je auto in de openbare ruimte te mogen neerzetten? Openbare ruimte is toch van iedereen? Hoe zit dat? 

Dat klopt, maar die openbare ruimte is schaars en toch wil iedereen zonder gedoe zijn auto kunnen parkeren. Het is eigenlijk gewoon een kwestie van vraag en aanbod. Mensen zijn bereid te betalen om hun auto kwijt te kunnen en daar kunnen dan meteen de kosten voor aanleg, onderhoud, bebording en handhaving van betaald worden. 

Maar er zijn natuurlijk meer redenen om betaald parkeren in te zetten. Het is voor veel gemeenten een middel om grip te houden op de verkeersstromen. Zodat de bereikbaarheid goed blijft en de overlast beperkt. En dat geldt niet alleen voor drukke stadscentra, maar voor alle plekken waar veel publiek samenkomt. Zoals bij concertzalen of – iets wat we de laatste tijd steeds meer meemaken – bij natuurgebieden. 

Zou jij betalen om te parkeren bij een supermarkt? Of ga je dan toch naar die supermarkt een paar kilometer verderop? En wat zijn de gevolgen voor de winkelier? 

In onze podcast Frisse Blik op de Weg bespreek ik dit samen met collega Robin en host Martijn.

Wat gebeurt er met parkeergeld?

Maar waar gaat dat parkeergeld eigenlijk naar toe? Waar wordt het voor gebruikt? 

De meeste gemeenten verdienen iets aan de parkeerkosten en die inkomsten gaan vaak terug naar verkeer. Vaak worden de kosten voor het inrichten en onderhouden van het  parkeersysteem er van betaald. Denk aan parkeerautomaten, bebording en handhaving. 

Maar het hoeft niet per se. Parkeergeld is gewoon onderdeel van de inkomsten van de totale begroting van de gemeente. En natuurlijk gaat de gemeente zelf over hoe ze het uitgeven. 

Zo zijn er ook gemeenten die het breder inzetten voor mobiliteit, bijvoorbeeld voor fietsen en openbaar vervoer. 

Waarom verschillen parkeertarieven zo sterk per gemeente?

In Den Bosch kun je voor tweeënhalve euro je auto een uur parkeren. In Amsterdam is dat minimaal drie keer zoveel. Waar zit dat verschil in? Is dat echt puur gebaseerd op vraag en aanbod? 

Dat verschil heeft vooral te maken met locatie. Waar zit een garage? Hoe groot is de vraag naar parkeren? En hoeveel parkeerplaatsen zijn er? Het heeft ook te maken met hoeveel alternatieven zijn. Kun je er op een andere manier komen? Zijn er goede fietsparkings? 

Uiteindelijk bedenkt de gemeente een tarief dat in ieder geval de kosten dekt. En waarbij ze de doelen regulering, bereikbaarheid en overlast beperken behalen. 

Verder heeft iedere gemeente zijn eigen problemen. Als we nu nog even kijken naar Den Bosch en Amsterdam, dan zie je dat Amsterdam een heel strikt beleid heeft op de hoeveelheid verkeer in de binnenstad. Hoge parkeertarieven ontmoedigen mensen om met de auto de stad in te gaan. 

Wat ook voor Amsterdam geldt: er komen heel veel toeristen van buiten de stad. Die mensen betalen niet mee aan gemeentebelasting voor onderhoud aan parkeervoorzieningen en kosten voor handhaving. Die kosten kunnen niet alleen op de bewoners verhaald worden. Dus levert het hogere tarieven op. 

Wat is het effect van betaald parkeren?

Er komt best wat kijken bij het invoeren van betaald parkeren. Plannen maken, enquêtes houden, bewonersbijeenkomsten organiseren, bebording ophangen, zones aangeven, betaalautomaten plaatsen, beleid aanpassen, het uitdelen van vergunningen of ontheffingen. 

Maar zodra betaald parkeren zichtbaar is op straat, worden de straten leger. De leefbaarheid en bereikbaarheid verbeteren. 

Toekomstmuziek

Maar wat als we straks geen auto meer bezitten? Als een zelfrijdende auto ons afzet en vervolgens doorrijdt om de volgende persoon weg te brengen. Dan is parkeren niet meer nodig. Wat voor invloed hebben deelmobiliteit en smart mobility op betaald parkeren?

Verkeerskundigen van nu zijn bezig met de kortere termijn. Zelfrijdende auto’s komen daar nog niet in voor. Wel de veranderende manier van handhaven, toename van het aantal fietsstallingen en de vraag of het verstandig is om nu te investeren in een splinternieuwe parkeergarage. 

Dat zijn vooral vraagstukken die in stadscentra spelen, niet direct in woonwijken. Daar is het nog steeds belangrijk dat de auto bij het huis kan staan. 

De technologie gaat snel, dat heeft zeker gevolgen voor parkeren. Maar hoe het zich gaat ontwikkelen is nog niet duidelijk. Wat dat betreft staan we op een T-splitsing. 

Meer weten over de toekomst van betaald parkeren? Luister dan hier naar onze podcast Frisse Blik op de Weg, waarin Maarten en Robin vertellen over hun vakgebied.