Blog Wat heeft placemaking met verkeerskunde te maken?

We vinden het belangrijk dat onze mensen goed op de hoogte zijn van de laatste ontwikkelingen in hun vakgebied. Maar verkeerskunde is nogal een breed vakgebied. Waar de een zich bezighoudt met voetgangers, is de ander druk met parkeeroplossingen. Om te weten wat er speelt in verkeersland hoef je echt niet altijd een cursus of training te volgen. Rowan vertelt in dit artikel over een kennisochtend die hij organiseerde met collega Alex.  

Het thema van deze ochtend was stedenbouw en placemaking. Alex heeft veel inhoudelijke kennis over deze onderwerpen en ik wil er graag meer over leren. Zo’n kennisochtend presenteren is dan een mooie gelegenheid.  

Verkeerskundigen denken in richtlijnen, afmetingen, bebording en verharding.  Wij wilden onze collega’s eens motiveren om uit te zoomen. Vanuit de mens en leefbaarheid te denken en niet vanuit die richtlijnen. Die kijk kan heel waardevol zijn in overleg met bijvoorbeeld stedenbouw en architectuur. 

Placemaking? 

Placemaking geeft waarde aan de openbare ruimte, je maakt een gebied leefbaar en waardevol voor de gebruiker. Dat kan al door op een plein een stukje groen toe te voegen of door een parkeerplaats te gebruiken voor de weekmarkt.  

Vanuit verkeerskunde bekijk je dit vaak voor voetgangers. Want placemaking heeft betrekking op verblijfsgebieden: wanneer je te voet bent, verblijf je ergens eerder. Denk maar aan even rusten op een bankje tijdens een wandeling of een praatje maken met een bekende tijdens een middag shoppen.

Ook voor fietsers is een mooie en aantrekkelijke omgeving van belang. Weliswaar in  mindere mate dan voor een voetganger. Voor de auto daarentegen is een snelle route van A naar B absoluut het belangrijkste. Zo is de omgeving nauwelijks van belang voor de kwaliteit van de autorit als je op de snelweg rijdt.

Placemaking wordt dan ook vaak toegepast in gebieden waar veel faciliteiten zijn. Die wil je zo aantrekkelijk mogelijk inrichten. 

Van klein …

Vlonderterras Rotterdam_Placemaking

Placemaking kan op heel veel niveaus plaatsvinden. Alex noemde ook de vlonderterrassen in Rotterdam als voorbeeld van een kleinschalig stedelijk project. 

Hier konden ondernemers extra terrasruimte aanvragen ter grootte van één parkeerplaats. Indien succesvol kunnen deze vlonders omgezet worden naar een definitief terras en wordt de parkeerplaats opgeheven. 

Dit is een voorbeeld waar vooral de directe omgeving van profiteert. Het opheffen van parkeerplaatsen is vaak niet erg populair, maar door er direct een mooie bestemming aan te geven wordt weerstand voorkomen. Ook helpt het dat het in eerste instantie tijdelijk is en bij geen succes weer gemakkelijk omgezet kan worden naar een parkeerplaats.

… tot groot

efteling-sprookjesbos

Het sprookjesbos in de Efteling is misschien wel het ultieme voorbeeld van placemaking in Nederland. Dat is volledig ingericht voor wandelaars en is voor een diverse groep mensen voor een langere tijd interessant.

Een ander mooi voorbeeld van placemaking, maar dan grootschalig, is het Havenkwartier in Breda. Dit is een voormalig industriegebied dat aan het verpauperen was. Nu zijn er allerlei recreatieve activiteiten te vinden, zoals een stadsstrand, een groot skatepark, ruimte voor kunstenaars en kleinschalige horeca. 

Het draait hier vooral om hoogwaardige en unieke voorzieningen, niet alleen gericht op de omgeving, maar mensen uit geheel Breda en daarbuiten. Desondanks ligt er geen parkeerterrein bij. Het terrein is te voet en op de fiets snel te bereiken vanuit het centrum en centraal station.

Placemaking en verkeerskunde 

Dat laatste is verkeerskundig interessant. Waar we ons in Nederland al een tijd steeds meer van bewust zijn is het prioriteren van het (duurzame) langzame verkeer. Dat is ook zo bij het Havenkwartier in Breda. 

Eerder vertelde Etienne al hoe hij zich met deze ontwikkeling bezighoudt in de gemeente Zaanstad

Vanuit Mobypeople waren we daar niet bij betrokken. Maar we hebben wel steeds meer te maken met dit soort interdisciplinaire, ruimtelijke projecten. We werken samen met stedenbouwkundigen, planologen en de afdeling groen. Juist bij dit soort samenwerkingen is het belangrijk om ook vanuit de ander te denken en open te staan voor creatieve ideeën. 

Als verkeerskundige zit je vaak zo in de materie dat je soms het overzicht verliest en alleen bezig bent met afmetingen, bebording en voorrang. Dan kan het helpen om situaties aan te vliegen vanuit de leefbaarheid en je dan de vraag stellen: hoe past verkeer hier in?

Zelf kom ik dit ook tegen in mijn werk. Momenteel zit ik bij gemeenten Hardenberg en Ommen. Daar zijn we aan het brainstormen over een duurzame nieuwbouwwijk en hoe die goed ontsloten kan worden. Dan focussen we meer op het verblijfs- en leefbaarheidsaspect. Iedere verplaatsing begint namelijk bij de voordeur. Waarom zouden we daar meteen parkeerplekken voor leggen?

Een leefstraat is een goed alternatief. Verharding maakt plaats voor groen door bijvoorbeeld een voetpad in het groen aan te leggen, waarbij er ook ruimte voor de fiets is. Het is op deze manier voor de bewoners aantrekkelijker om te voet of met de fiets te gaan en de omgeving wordt leefbaarder. Parkeren kan hier wel, maar dan geclusterd en op afstand van de voordeur.

Blijven uitdagen

In een volgende opdracht zou ik graag meer betrokken zijn bij dit soort ruimtelijke projecten. Zodat ik wat meer interdisciplinair kan werken. Bij Mobypeople weten ze opdrachten voor me te vinden die me blijven uitdagen. 

Zo ga ik per 1 juni aan de slag bij de gemeente Lelystad. Daar lopen genoeg ruimtelijke projecten waarbij ik vanuit mijn rol als verkeerskundige kan aansluiten.  

Heb je ook ervaring als verkeerskundige en wil je (weer) aan de slag? Dat kan bij ons!
➡️ Check deze vacature ⬅️